Ngộ độc chất cấm do uống thuốc chữa bệnh tiểu đường

Mới đây Trung tâm Chống độc - Bệnh viện Bạch Mai tiếp nhận bệnh nhân nam 63 tuổi, ở Thanh Trì - Hà Nội bị ngộ độc chất cấm trong liều thuốc nam chữa tiểu đường.

Các bác sĩ tại Bệnh viện Bạch Mai khai thác thông tin từ người nhà cho biết, bệnh nhân có tiền sử đái tháo đường, sau khi nghe quảng cáo từ người quen có thuốc chữa đái tháo đường rất tốt, đã có người nhà sử dụng. Đó là loại thuốc nam dạng viên, bán 20 gói với giá 10 triệu đồng. Sau khi mua và sử dụng thuốc được gần 20 ngày, bệnh nhân xuất hiện tình trạng đau bụng, nôn mửa, nên được người nhà đưa đến Bệnh viện Bạch Mai, sau đó nhập viện vào Trung tâm Chống độc.

Theo TS.BS Nguyễn Trung Nguyên - Giám đốc Trung tâm Chống độc, khi nhập viện bệnh nhân trong tình trạng tỉnh, đau bụng, khó thở, nhiễm toan chuyển hóa nặng. Sau khi làm các xét nghiệm, các bác sĩ đã tiến hành điều trị hồi sức tích cực và lọc máu cấp cứu. Hiện tại, tình hình bệnh nhân đã cải thiện tốt hơn rất nhiều.

Xét nghiệm viên thuốc y học cổ truyền bệnh nhân uống đã tìm thấy thành phần thuốc là phenformin. Phenformin là một trong các thuốc nhóm Biguanides được dùng điều trị cho bệnh nhân đái tháo đường từ những năm 1920, nhưng sau đó đã bị rút ra khỏi thị trường Mỹ và các nước châu Âu vào năm 1977 do tỉ lệ cao gây toan lactic nặng ngay với liều điều trị. Tuy nhiên loại thuốc này vẫn còn tồn tại ở một vài nơi trên thế giới và tử vong do toan lactic liên quan đến sử dụng phenformin vẫn còn được báo cáo ở một số nước, kể cả Canada do tự ý sử dụng không theo đơn bác sĩ.

Tại Việt Nam, các bệnh viện phía Bắc và phía Nam cũng đã có các báo cáo về các ca lâm sàng nhiễm toan lactic ở người bệnh đái tháo đường có sử dụng Tiểu đường hoàn. Cục An toàn thực phẩm – Bộ Y tế đã vào cuộc điều tra và Bộ Y tế đã có văn bản chính thức cấm sản xuất và lưu hành đối với Tiểu đường hoàn từ tháng 03/2019. Tuy nhiên, lợi dụng sự thiếu hiểu biết của người dân, nhiều người đã trộn loại chất bị cấm này vào trong các thuốc chữa đái tháo đường dởm, mạo danh các thuốc y học cổ truyền, thuốc nam, thực phẩm chức năng để bán ra thị trường gây ra ngộ độc.

Những năm gần đây đã gặp nhiều trường hợp ngộ độc nặng và tử vong. Các trường hợp ngộ độc thuốc chữa đái tháo đường phenformin thường xảy ra ở người gần đây hoặc đang sử dụng thuốc y học cổ truyền, các thực phẩm chức năng hoặc các sản phẩm khác quảng cáo chữa chữa đái tháo đường, nay xuất hiện thêm các biểu hiện nhiễm toan chuyển hóa, nồng độ lactat trong máu cao, tụt huyết áp, rất dễ nhầm hoặc lẫn lộn với sốc nhiễm khuẩn, suy gan, nên dễ bị bỏ sót. Kể cả khi điều trị tích cực tỷ lệ tử vong cũng rất cao.

BS Nguyên khuyến cáo, người dân khi bị bệnh cần đi khám bệnh ở các cơ sở y tế để được xác định bệnh và kê đơn thuốc phù hợp, an toàn. Bệnh đái tháo đường là bệnh mạn tính dễ gây tâm lý nản với một số bệnh nhân, tuy nhiên bệnh có nhiều hậu quả và biến chứng nên cần điều trị và theo dõi chặt chẽ lâu dài về y học hiện đại kết hợp với tuân thủ về chế độ ăn uống, vận động và dùng thuốc. Người dân cần cảnh giác và tránh xa trước các lời quảng cáo, chào mời từ các loại sản phẩm thuốc y học cổ truyền, các thực phẩm chức năng hay các thuốc không đảm bảo về nguồn gốc (không có các thông tin đầy đủ rõ ràng về giấy phép được cấp bởi Bộ Y tế).

Khi nghi bị ngộ độc hoặc phản ứng bất lợi do một loại sản phẩm thuốc hoặc thực phẩm chức năng, cần giữ lại tất cả các mẫu vật còn lại cùng các thông tin liên quan để có thể chuyển cho các cơ quan chức năng hoặc bệnh viện tuyến cuối kiểm tra, xét nghiệm để xác minh và có các biện pháp ngăn chặn ngộ độc tiếp tục xảy ra với người khác.

Theo VietQ