Tác dụng của sử dụng xà phòng trong việc ngăn chặn lây lan Covid-19

Trong bối cảnh Covid-19 vẫn diễn biến phức tạp, nỗi sợ hãi và những thông tin sai lệch cũng vì thế mà lan truyền theo. Chính vì vậy, một nhà khoa học đã giải thích tại sao một bánh xà phòng có vẻ khiêm tốn lại là một trong những vũ khí quan trọng nhất để chống lại Covid-19.

Xà phòng có khả năng quét sạch virus bao gồm SARS-CoV-2, mầm bệnh gây Covid-19 không bị nhầm lẫn với virus SARS vì nó có thể làm tan màng mỡ, Palli Thordarson, giáo sư hóa học tại Đại học New South Wales, cho biết.

Trong một chủ đề trên Twitter, Thordarson nói rằng điều này khiến virus bị phân tách và không hoạt động (nhưng không chết vì chúng không còn sống về mặt kỹ thuật). Theo ông, chỉ rửa tay bằng nước là không đủ, vì nó chỉ cạnh tranh với sự tương tác "giống như keo" mạnh mẽ giữa da và virus thông qua liên kết hydro. Virus này khá dính và có thể không di chuyển.

"Nước rửa tay là hoàn toàn khác. Xà phòng chứa các chất giống như chất béo được gọi là amphiphiles, một số có cấu trúc rất giống với lipit trong màng virus. Vì thế mà các phân tử xà phòng nhanh chóng 'cạnh tranh' với lipid trong màng virus. Và vì bàn tay con người khá thô và nhăn, nên mọi người cần chà xát và ngâm chúng để đảm bảo xà phòng đến mọi phần của da", ông nói.

Thordarson tiếp tục giải thích lý do tại sao xà phòng hoạt động khử virus tốt hơn các sản phẩm khác. "Chất khử trùng, khăn lau, gel hoặc kem có chứa cồn có tác dụng tương tự nhưng không thực sự tốt như xà phòng thông thường. Ngoài cồn và xà phòng, chất kháng khuẩn trong các sản phẩm này không gây ảnh hưởng đến cấu trúc của virus nhiều.

Do đó, nhiều sản phẩm kháng khuẩn về cơ bản chỉ là một phiên bản đắt tiền của xà phòng về cách chúng hoạt động với virus. Xà phòng là tốt nhất nhưng cũng có thể thay thế bằng khăn lau cồn khi xà phòng không tiện dụng (ví dụ như tiếp khách văn phòng)", ông nói.

Donald Schaffner, giáo sư tại Đại học Rutgers nói rằng xà phòng cũng có tác dụng loại bỏ virus khỏi tay khi rửa để chúng trôi theo dòng nước, trong khi chất khử trùng tay có tác dụng khử virus đã có trên tay. Để có thêm tác dụng diệt virus, mọi người có thể sử dụng cả hai.

Trái với một số khuyến nghị rằng cần dùng nước nóng khi rửa tay, Schaffner cho biết mức độ nhiệt không quan trọng và mọi người chỉ nên sử dụng nước có nhiệt độ thoải mái với mình.

"Mọi người nên rửa tất cả các khu vực của bàn tay và đặc biệt chú ý đến những nơi vi khuẩn có thể bị mắc kẹt trong bụi bẩn như dưới móng tay. Chất khử trùng tay chứa cồn rất hiệu quả để chống lại loại virus này. Có một số loại virus như norovirus, khó có thể bị chất khử trùng tay tiêu diệt. Đó không phải là trường hợp đối với SARS-CoV-2 vì cấu trúc của nó. Tôi khuyên mọi người nên có một chai mang theo", Schaffner nói.

Lời khuyên này phù hợp với lời khuyên của Tổ chức Y tế Thế giới tới công chúng rằng "đừng bao giờ đánh giá thấp sức mạnh của một bánh xà phòng trông có vẻ khiêm tốn". "Rửa tay thường xuyên bằng cách chà xát với cồn hoặc xà phòng thông thường cùng nước là một trong những cách hiệu quả nhất để bảo vệ bản thân, những người khác khỏi COVID19 và nhiều bệnh khác".

Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ khuyên mọi người nên hát bài "Chúc mừng sinh nhật" hai lần, kéo dài khoảng 20 giây, trong khi rửa tay để đảm bảo đủ thời gian để loại bỏ vi trùng.

Sau khi rửa tay, đừng quên dưỡng ẩm, Sara Hogan, bác sĩ da liễu tại Trung tâm y tế UCLA, cho biết. Đó là bởi vì việc rửa tay có thể làm xáo trộn lớp da bên ngoài được tạo thành từ các tế bào chết và bảo vệ da của chúng ta khỏi bụi bẩn, vi khuẩn và khóa độ ẩm.

Tiến sĩ Evan Rieder, một bác sĩ da liễu tại NYU Langone nói rằng các chất dưỡng ẩm và chất làm mềm có độ nhờn là tốt nhất, tiếp theo là các loại kem có chứa nhiều nước và do đó ít hydrat hóa hơn.

Tất cả điều này có thể giúp ngăn chặn sự lây lan của Covid-19, đã giết chết hơn 3800 người trong 111.000 trường hợp trên toàn thế giới, với hơn 62.300 người đã được phục hồi, theo máy theo dõi do Đại học Johns Hopkins điều hành.

Hầu hết các trường hợp tử vong đã xảy ra ở Hồ Bắc, Trung Quốc, nơi dịch bệnh bắt đầu ở thủ phủ Vũ Hán của tỉnh vào tháng 12 năm 2019. Như được hiển thị trong bản đồ của Statista, virus đã lan đến mọi châu lục trừ Nam Cực.

Theo VietQ