Thực phẩm nào chứa chất Histamin gây dị ứng?

Có rất nhiều người bị dị ứng thực phẩm. Một trong những thủ phạm này chính là thực phẩm ăn phải có chứa chất Histamin. Vậy Histamin là gì, chúng thường có trong thực

Trong số hơn 160 loại đồ ăn có thể gây dị ứng, nhóm 8 thực phẩm bao gồm sữa bò, trứng, cá, hải sản, hạt cây, lạc, đậu nành và lúa mì gây 90% trường hợp dị ứng thức ăn. Nhiều quốc gia như Mỹ, Canada, EU, Nhật, Australia và New Zealand bắt buộc ghi rõ những thành phần này trên bao bì của tất cả các loại thực phẩm. Vậy thành phần nào gây ra dị ứng cho người ăn? Một trong số đó chính là Histamin.

Histamin là một trong những nguyên nhân phổ biến làm trầm trọng hóa tình trạng dị ứng của nhiều người có cơ địa mẫn cảm. Việc tiêu thụ một lượng Histamin cao vượt mức cơ thể cho phép có thể dẫn đến ngộ độc thực phẩm.

Histamin (C5H9N3) là một amin sinh học giúp duy trì chức năng sinh lý của ruột cũng như là một chất dẫn truyền thần kinh, nhìn chung Histamin đóng vai trò quan trọng đối với hệ miễn dịch cục bộ. Histamin có khả năng làm trầm trọng thêm tình trạng phát ban, ngứa tiềm ẩn sẵn trong cơ thể những người dễ bị dị ứng.

Histamin có tính hút nước, chịu nhiệt cao mà không bị phá hủy nên nếu lượng Histamin trong thực phẩm cao thì sẽ không bị mất đi trong quá trình đun nấu. Độc tính của Histamin tùy thuộc vào lượng Histamin người dị ứng hấp thụ. Nếu lượng tiêu thụ từ 8-40mg Histamin, người nhạy cảm sẽ chảy nước mắt, nước bọt. Nếu lượng ăn từ 1500-4000mg thì người ăn có biểu hiện nhức đầu, đau bụng, tiêu chảy, khó thở, phát ban và mạch đập nhanh...Vậy đâu là những thực phẩm chứa nhiều Histamin?

thuc-pham-nao-chua-chat-histamin-gay-di-ung

 Cá chứa thành phần Histamin gây dị ứng cần thận trọng khi ăn nếu hay bị mẫm cảm dị ứng. Ảnh minh họa

Histamin trong cá

Hải sản, đặc biệt là cá là một trong những nguồn thực phẩm có hàm chứa lượng Histamin cao nhất. Cụ thể là các loại cá biển như cá thu, cá cơm, cá ngừ, cá trích, cá đuối... nếu không được giữ đông tốt sau khi đánh bắt, bảo quản lạnh kém sẽ khiến vi khuẩn phát triển mạnh và biến đổi axit amin Histidine thành Histamin gây độc cho người.

Tình trạng nhiễm độc từ histamin trong cá có thể xảy ra từ 5 đến 30 phút sau khi ăn cá bị hư hỏng với các triệu chứng điển hình như: sưng phù, đỏ mặt và cơ thể, nóng rát miệng, buồn nôn, đau đầu, đau bụng, ngất xỉu, mờ mắt, khó thở, khò khè, tiêu chảy...

Các triệu chứng dị ứng này có thể kéo dài vài giờ đến một ngày. Ngộ độc histamin trong cá thường nhẹ, dễ chữa lành. Tuy nhiên nếu không điều trị kịp thời cũng có thể dẫn đến tử vong, với các biến chứng tim nghiêm trọng như tụt huyết áp, loạn nhịp tim.

Sản phẩm làm từ sữa

Đa số các bệnh dị ứng thực phẩm đều được kích hoạt bởi các protein nhất định trong các chế phẩm làm từ sữa: sữa chua, pho mát, kem... Khi bạn đã bị nổi mẩn ngứa trên da thì bạn cần phải tránh những sản phẩm từ sữa hoàn toàn. Thậm chí các loại sữa tách kem và sản phẩm sữa ít béo cũng không được khuyến khích.

Một số loại hạt

Các loại hạt như hạt điều, quả óc chó, hạnh nhân, đậu phộng, hạt dẻ hoặc bất kỳ loại hạt nào khác đều có thể khiến tình trạng dị ứng trầm trọng hơn, bao gồm cả những loại thực phẩm hạt đóng gói. Cách tốt nhất là người có cơ địa mẫn cảm nên thử và chủ động tránh tiêu thụ những thực phẩm này nếu thấy bản thân có nguy cơ bị dị ứng.

 
Dị ứng thực phẩm là phản ứng dị ứng miễn dịch của cơ thể với một loại protein trong thức ăn đó. Khi vào hệ tiêu hóa, chúng sẽ được vận chuyển lên máu, kết hợp với một loại kháng thể nằm sẵn trên bề mặt tế bào bạch cầu. Sự kết hợp này làm vỡ tế bào bạch cầu và phóng thích các hóa chất trung gian histamin và gây ra dị ứng. Dị ứng với thức ăn dễ xảy ra ở những người có cơ địa dị ứng (viêm da dị ứng, viêm mũi dị ứng, hen phế quản…).
Có nhiều yếu tố nguy cơ gây dị ứng thức ăn như: protein và các phân tử không thay đổi khi đi vào tuần hoàn. Hệ miễn dịch tại ruột và tính miễn dịch của niêm mạc ruột. Một số chất gây tăng tính thấm của niêm mạc ruột như rượu, aspirin, nhiễm virut, ký sinh trùng, nấm. Sau khi ăn thức ăn gây dị ứng mà làm công việc gắng sức có thể dẫn đến sốc phản vệ.

Các loại thực phẩm lên men

Các loại thực phẩm lên men như nước tương, nước mắm, giấm, rượu, bia, nước sốt....thường có hàm lượng Histamin cũng rất cao nên người dễ bị dị ứng cũng nên cẩn thận khi sử dụng những sản phẩm này.

Ngoài ra, yếu tố gây dị ứng trong thực phẩm còn có thể là từ các chất tạo màu, chất bảo quản, chất phụ gia trong quá trình chế biến. Nên tránh sử dụng những thực phẩm không rõ nguồn gốc hoặc không đảm bảo về quy trình chế biến vệ sinh an toàn thực phẩm.

Triệu chứng dị ứng do Histamin

Các phản ứng dị ứng Histamin có thể thể hiện ở mức độ từ nhẹ đến nặng, thậm chí nếu không được xử lý kịp thời có thể gây tử vong hoặc sốc phản vệ. Các triệu chứng dị ứng thực phẩm xảy ra thường gặp nhất ở trẻ em và trẻ sơ sinh, nhưng cũng có thể xuất hiện ở mọi lứa tuổi. Thậm chí có người còn đột nhiên bị dị ứng với loại thực phẩm đã ăn trong nhiều năm qua không có vấn đề gì.

Những dấu hiệu thường gặp khi bị dị ứng thực phẩm: Nổi mẩn đỏ, ngứa, có thể phát ban ngoài da: là một trong những dấu hiệu phổ biến nhất khi bị dị ứng thực phẩm. Người bệnh sẽ cảm thấy ngứa da, phát ban, thậm chí là ngứa ngáy khắp người, da trở nên đỏ, sưng phù, thậm chí bị méo lệch, dị dạng một phần nào đó trên cơ thể (mắt, môi, miệng), và vùng bàn tay, cẳng tay, bàn chân.

Rối loạn nhịp tim, hạ huyết áp do giãn mạch: Một vài trường hợp dị ứng có thể dẫn đến thay đổi huyết áp của người bệnh, nhịp tim chậm hơn, thấy hoa mắt, chóng mặt hoặc khó thở. Tuy nhiên, thường thì mọi người sẽ chủ quan và ít khi để ý đến dấu hiệu này trừ khi có sẵn máy đo nhịp tim, huyết áp tại nhà. Đau bụng, buồn nôn, tiêu chảy: đây cũng là triệu chứng thường gặp khi dị ứng thực phẩm. Nguyên nhân cũng có thể là do tình trạng không dung nạp lactose. Cảm giác nóng ran trong miệng, kích thích tiết dịch vị của dạ dày, tăng tiết nước bọt gây buồn nôn, nôn, tiêu chảy. Đau đầu, chóng mặt, nôn nao: Do Histamin gây ảnh hưởng trực tiếp lên hệ thần kinh, có thể đi kèm với khó thở do phù nề và co thắt khí quản.

Do đó để tránh hàm lượng Histamin người tiêu dùng nên lựa chọn các loại thực phẩm giúp giảm thiểu Histamin như: Trái cây họ cam, táo, cà chua, rau mùi tây...Ngoài ra, nếu có các trường hợp dị ứng như trên thì nên đi khám để được bác sĩ tư vấn điều trị. 

Theo VietQ