Hóa chất vĩnh viễn được tìm thấy trong hàu ở Florida

Hàu và nhiều loài động vật có vỏ được phát hiện bị nhiễm các chất PFAS và PAEs, những hóa chất độc hại có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của con người và động vật.

Hàu là loài nhuyễn thể có hai mảnh vỏ đã tồn tại khoảng 15 triệu năm, chúng có những ảnh hưởng tích cực tới môi trường theo nhiều cách khác nhau ví dụ như khả năng hoạt động như một bộ lọc nước tự nhiên. Một con hàu trưởng thành có thể lọc tới gần 190 lít nước mỗi ngày hoặc khoảng 10 phút nước chảy liên tục dưới vòi hoa sen. Tuy nhiên, gần đây, hàu và nhiều loài động vật có vỏ đã bị phát hiện nhiễm các chất perfluoroalkyl và polyfluoroalkyl (PFAS) và phthalate ester (PAEs), những hóa chất độc hại có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của con người và động vật hoang dã.

hoa-chat-vinh-vien-duoc-tim-thay-trong-hau-o-florida

 100% số hàu được kiểm tra có chứa hóa chất vĩnh viễn. Ảnh: EcoWatch

Các nhà khoa học từ Viện Môi trường Đại học Quốc tế Florida (FIU) phát hiện ra rằng, trong số 156 con hàu được lấy mẫu từ Vịnh Biscayne, Vịnh Tampa và Đảo Marco thuộc bang Florida thì 100% trong số chúng bị nhiễm PFAS và PAEs. “Hàu là chất kết hợp sinh học của các chất ô nhiễm hữu cơ mới nổi ở Florida, Mỹ”. Đây là kết quả đã được công bố gần đây trên tạp chí Khoa học về Môi trường Tổng hợp. “Những phát hiện này chắc chắn là một hồi chuông cảnh báo, đặc biệt là đối với các khu vực như Vịnh Biscayne.”, tác giả chính của nghiên cứu, học giả hậu tiến sĩ nổi tiếng của FIU, Leila Lemos cho biết.

Vì hàu là động vật ăn lọc nên chúng có khả năng đo lường mức độ ô nhiễm của một hệ sinh thái cụ thể và liệu hệ sinh thái đó có lành mạnh hay không. Mặc dù những con hàu được lấy làm mẫu thử nghiệm chỉ là những con hàu nhỏ nhưng điều khiến Lemos ngạc nhiên là hàu ở Vịnh Biscayne lại bị ô nhiễm nặng nhất. Bởi hàu càng già thì sẽ càng có khả năng tích tụ nhiều độc tố như PFAS là PAEs hơn nhưng những con hàu già hơn ở Vịnh Tampa lại không có nhiều chất ô nhiễm như những con hàu nhỏ ở Vịnh Biscayne.

Lemos cho biết “Vịnh Biscayne có thể bị ô nhiễm khá nặng bởi những con hàu ở đây đã bị dồn nén với nồng độ ô nhiễm cao đến mức quá trình tích tụ chất gây ô nhiễm cũng trở nên càng nhanh chóng hơn.” Lemos còn cho biết sự phát triển của hàu ở Vịnh Biscayne có thể bị ảnh hưởng và cụ thể hơn là còi cọc do các chất gây ô nhiễm. Các nhà khoa học cũng tìm ra mối quan hệ mật thiết giữa hàm lượng PFAS trong nước với trọng lượng và độ dày của vỏ hàu cũng như hàm lượng chất độc cao nhất dẫn đến vỏ hàu mỏng nhất.

PFAS là chất hóa học được sử dụng chủ yếu trong các sản phẩm tiêu dùng và công nghiệp như bao bì thức ăn nhanh, đồ trang điểm không thấm nước, dụng cụ nấu ăn chống dính, quần áo, bọt chữa cháy và nhiều loại hàng hóa khác. PFAS có thể tích tự trong không khí, nước và đất cũng như đã từng được phát hiện trong máu người. Nó có thể gây tổn thương thận, gan, cản trở hoạt động của hệ miễn dịch, sinh sản, phát triển con người và làm giảm hiệu quả của vắc xin.

Cũng như PFAS, PAE cũng thường được sử dụng trong hàng tiêu dùng như mỹ phẩm, dược phẩm, bao bì thực phẩm và chất tẩy rửa. Người và động vật có thể tiếp xúc với hóa chất này khi ăn hoặc có thể hít phải chúng qua tiếp xúc với chất bẩn hoặc đất bị ô nhiễm. Các nghiên cứu còn chỉ ra rằng việc tiếp xúc với PAE có thể dẫn tới béo phì, tiểu đường, dị ứng và hen suyễn. Nó cũng được phát hiện rằng có ảnh hưởng đến chức năng hệ thống miễn dịch và sức khỏe sinh sản.

Theo VietQ