Những tác hại cần biết khi dùng hoa đậu biếc điều trị tiểu đường

Nhiều người hiện nay sử dụng hoa đậu biếc để điều trị tiểu đường tuy nhiên theo các bác sĩ, cần thận trọng khi sùng loại hoa này

Chức năng thận suy giảm đột ngột do dùng hoa đậu biếc điều trị tiểu đường

BS Nguyễn Trường Duy (Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM) chia sẻ, mới đây, bệnh viện có tiếp nhận một bệnh nhân lớn tuổi, đang được theo dõi trong tiến trình điều trị suy tim và tiểu đường loại II.

Mọi sự đang diễn biến rất tốt cho đến khi tái khám theo hẹn, vị bác sĩ thất thần vì chức năng thận của bệnh nhân suy giảm nhanh, đột ngột. Trong khi đó, suy tim không diễn tiến nặng hơn và đường huyết ở trong ngưỡng bình thường.

Linh tính cho thấy, những trường hợp như này phần lớn là do tác dụng phụ của thuốc hay độc chất, chắc chắn bệnh nhân đã có sử dụng thêm gì đó trong sinh hoạt hàng ngày.

BS Duy hỏi kỹ thì hóa ra bệnh nhân nghe các bạn cùng đi chùa mách bảo nhau là "uống nhiều hoa đậu biếc sẽ chữa khỏi bệnh tiểu đường".

Nghe bạn bè mách bùi tai, không phải uống thuốc, chỉ cần uống trà hoa đậu biếc vốn dĩ đã có bao nhiêu công dụng là diệt luôn được cả bệnh tiểu đường chứ không còn phải chịu kiếp sống chung thân, bệnh nhân vô cùng hài lòng.

"Thế là về nhà, bác uống không biết bao nhiêu là hoa đậu biếc, uống trà đậu biếc ở dạng tươi có, uống trà đậu biếc ở dạng phơi khô sắc uống cũng có. Hậu quả là gì thì ai cũng đã thấy", BS Duy nói.

Vị bác sĩ này sau đó phải làm công tác tư tưởng bằng mọi biện pháp, bệnh nhân này mới dừng việc uống trà hoa đậu biếc và một tháng sau, xét nghiệm lại chức năng thận cải thiện rõ rệt (eGFR: 28.92 --> 39.97 mL/min/1.73m2).

Không nên 'thần thánh' tác dụng của hoa đậu biếc trong điều trị tiểu đường

Cây hoa đậu biếc thuộc giống cây thân thảo, họ đậu, tên khoa học là Clitoria Ternatea. Cây hoa đậu biếc sinh trưởng ở vùng khí hậu nhiệt đới, nhất là các quốc gia Đông Nam Á.

Hoa đậu biếc có màu xanh tím đặc trưng, thường mọc thành chùm nên rất dễ nhận biết. Hoa đậu biếc thường được sử dụng để tạo màu sắc cho món ăn. Ngoài ra, người ta còn dùng hoa đậu biếc để dưỡng da, chế thành các loại mặt nạ chống lão hóa, ngăn ngừa nếp nhăn hình thành. Nhưng ít ai biết tới tác dụng chữa bệnh của hoa đậu biếc.

Các nghiên cứu khoa học đã tìm ra trong hoa đậu biếc có chứa các chất như flavonol glycoside, triterpenoids, blue-proanthocyanidin, acetylcholine, cliotide,...Y học cổ truyền Ấn Độ đã thực hiện các nghiên cứu về tác dụng chữa bệnh của hoa đậu biếc trên động vật và ghi nhận hoa đậu biếc có thể chữa các chứng bệnh thần kinh như mất ngủ, lo âu, căng thẳng, khó tập trung, trầm uất.

Trong thành phần của hoa đậu biếc có chứa anthocyanin, một loại flavonoid có đặc tính kháng tiểu cầu. Nhưng nếu nạp liều cao anthocyanin (do lạm dụng hoa đậu biếc) sẽ gây co tiểu động mạch đến của cầu thận và giảm tưới máu thận.

Ngoài ra liều cao anthocyanin có thể gây viêm ống thận mô kẽ cấp gây tổn thương thận cấp. Một số nước đã cấm sử dụng hoa đậu biếc để làm màu thực phẩm mà chỉ dùng màu hoa làm phẩm nhuộm quần áo, vải sợi.

"Trong y học cổ truyền, hoa đậu biếc có tác dụng làm giảm trị bệnh âu lo, chống trầm cảm, an thần, lợi tiểu, giải nhiệt, làm dịu và săn da... Hoa đậu biếc cũng có thể làm tăng tiết insulin giúp kiểm soát lượng đường trong máu, làm giảm một phần nguy cơ mắc bệnh tiểu đường. Việc sử dụng hoa đậu biếc đúng liều lượng sẽ mang lại nhiều công dụng cho sức khỏe", lương y Bùi Hồng Minh cho biết.

Chuyên gia khẳng định, không nên thần thánh hóa quá mức công dụng của hoa đậu biếc mà chỉ coi là món đồ uống hỗ trợ chữa bệnh, chăm sóc sức khỏe, làn da có sự hướng dẫn của bác sĩ, thầy thuốc. Nhiều bệnh nhân tiểu đường sử dụng trà hoa đậu biếc hàng ngày và yên tâm có thể trị được bệnh là hành động vô cùng sai lầm.

"Đối với người khỏe mạnh bình thường, sử dụng quá liều lượng có thể gây hại trong thời gian dài. Phụ nữ mang thai và cho con bú, chị em trong kỳ kinh nguyệt không tự ý dùng hoa đậu biếc vì bất cứ mục đích gì", chuyên gia cảnh báo.

Chuyên gia khuyên mỗi lần dùng hoa đậu biếc để nấu ăn hoặc pha đồ uống thì chỉ nên dùng 5-10 bông. Và trước khi dùng thì nên tham khảo ý kiến chuyên gia Đông y.

Đặc biệt, bệnh nhân tiểu đường không được tùy tiện sử dụng bất cứ lại đồ ăn, thức uống nào chứ không riêng gì những loại thực phẩm thuốc. Việc tùy tiện chữa bệnh kiểu truyền miệng, dùng lá cây này, hoa cây kia... để trị bệnh nói chung là điều cấm kỵ.

Với bệnh tiểu đường thì càng nguy hại khôn lường bởi hàm lượng chất chỉ cần vượt mức một chút là gây hậu quả. Đó chính là lý do trong thực tế cuộc sống cũng ghi nhận rất nhiều trường hợp hỏng gan hỏng thận do tự ý điều trị tiểu đường kiểu này, người dân cần hết sức chú ý.

Đồng thời, các thí nghiệm này cho thấy hoa đậu biếc có tác dụng chống nhiễm trùng, chống oxy hóa mạnh mẽ, an toàn khi đưa vào làm dược liệu điều trị bệnh.

Tuy nhiên, hoa đậu biếc để có thể trở thành cây thuốc còn phải phụ thuộc vào các yếu tố như thổ nhưỡng, khí hậu, trong trường hợp có thành phần gây độc tố thì phải được khử độc, cần xem xét nên trồng hoa đậu biếc đơn hay kép để thu hoạch làm dược liệu.

Mặc dù hoa đậu biếc được coi là vị thuốc trong Đông y và có nhiều lợi ích sức khỏe, nhưng các chuyên gia y tế cũng khuyến cáo cần tiêu thụ có chừng mực và một số người nên tránh sẽ tốt hơn.

Người khỏe mạnh cũng chỉ nên uống 1-2 ly trà hoa đậu biếc trong ngày (khoảng 5-10 bông, tương đương 1-2g hoa khô). Bên cạnh đó, vì hoa Đậu biếc chứa anthocyanin có tác dụng ức chế sự kết tụ tiểu cầu, tăng lưu thông máu, thúc đẩy sự co bóp tử cung nên các chị em lưu ý cẩn thận hạn chế dùng trong các trường hợp, tốt nhất nên tham khảo thêm ý kiến bác sĩ trước khi dùng: Có thai, đang trong kỳ đèn đỏ, đang chuẩn bị phẫu thuật, đang dùng thuốc chống đông máu.

Ngọc Nga (T/h)

Theo VietQ