Sữa công thức nào tốt nhất cho bé?

(BaoveNTD) - Sữa công thức nào cho bé luôn là câu hỏi được quan tâm nhất của cha mẹ đặt ra cho các chuyên gia dinh dưỡng.

Nhiều cha mẹ trẻ chạy đua với xu hướng "ngoại", mua các sản phẩm sữa được sản xuất tại các nước phát triển như Anh, Mỹ, Úc với nhiều lý do.

Các dòng sữa với lợi ích sức khỏe tràn ngập, là ưu tiên và là điểm nhấn của chiến dịch PR của các đơn vị bán hàng qua mạng.

Các lời xác nhận về lợi ích sức khỏe (health claim) trên sản phẩm đang được hiểu sai và đang bị bóp méo, điều này tạo nên những hiểu sai hoặc quảng cáo quá mức về sản phẩm tới cộng đồng, hơn hết là những lời khuyên đằng sau những xác nhận lợi ích sức khỏe này của các chuyên gia dinh dưỡng lại không được “du nhập” về cùng sản phẩm hoặc cố tình bỏ qua.

Vậy, tại các quốc gia sản xuất sữa, họ quản lý những sản phẩm này như thế nào? - Điều mà các bạn sẽ không được người bán tại Việt Nam cho biết hoặc thậm chí họ cũng không hiểu rõ những sản phẩm họ đang bán cho các bạn là như thế nào.

Chọn sữa công thức nào cho bé luôn là câu hỏi làm trăn trở nhiều phụ huynh

“Health claim” là gì?

Là những "lời khẳng định về lợi ích sức khỏe" được ghi trên vỏ hộp sản phẩm. Nếu các bạn để ý trên vỏ hộp các sản phẩm nước ngoài thì sẽ có những câu xác nhận lợi ích sức khỏe.

Ví dụ như "protect from intestinal infection (giúp bé không bị viêm đường ruột)" hoặc "for gentlease "; hoặc "for acid reflux (giảm nôn trớ do trào ngược thực quản) hay "incidence of diarrhea in the crucial first year of life", hoặc "for babies with galactosemia".

Những sản phẩm như vậy là thường được khuyên dùng bởi chuyên gia dinh dưỡng khi họ đã đánh giá và xác nhận điều kiện sức khỏe của bé là liên quan đến các bệnh hoặc triệu chứng trên. Các bé khỏe mạnh hoặc không được đánh giá bởi chuyên gia dinh dưỡng thì không nên dùng các sản phẩm này.

Vì sử dụng lâu dài các sản phẩm này có thể sẽ ảnh hưởng đến tăng trưởng và biếng ăn của bé do một số thành phần chất dinh dưỡng đã thay đổi cho phù hợp với điều kiện bệnh lý - thông điệp từ Dr. Vincent (Mỹ) năm 2014.

Ví dụ: Dòng sữa gentlease có ít lactose hơn các dòng sữa công thức bình thường, dùng cho các bé hay có vấn đề tiêu hóa. Các bé thông thường hoặc không có chẩn đoán bởi chuyên gia dinh dưỡng thì không nên dùng.

Một số sản phẩm có logo mang hình protect (logo hình tròn có chữ protect hoặc protect plus). Logo thường đi chung với các thành phần chất dinh dưỡng được xác nhận là mang tính chất bảo vệ cho cơ thể.

Hiểu đúng về logo này: logo này không nói lên là sản phẩm này tốt hơn các sản phẩm khác vì nó không có bằng chứng so sánh với các sản phẩm khác. Một số người nói dòng sữa logo này có thể thay thế sữa mẹ về mặt tăng cường miễn dịch. Nhưng điều này không được xác nhận bởi bằng chứng khoa học.

Sữa uống thông thường cho bé

Sữa công thức chứa protein từ sữa bò là dạng khuyên dùng cho các bé thông thường nếu bé đó không bú mẹ. Đó là lời khuyên của các tổ chức y tế trên thế giới kể cả Anh và Mỹ.

Các sữa có xác nhận về sức khỏe như gentle, free-lactose, amino - acid based, premature là cần tư vấn chuyên gia dinh dưỡng nếu bạn nghĩ bé bạn có vấn đề sức khỏe và tăng trưởng không tốt.

Sữa có những nhận định mang tính lý tưởng hóa sản phẩm hoặc có logo protect là không nói lên nó là sản phẩm tốt nhất.

Ở Mỹ, tổ chức EWG (2007) khuyên dùng bột sữa là ưu tiên (sau sữa mẹ)

4 hướng dẫn khi chọn sữa nước ngoài:

Nếu các bạn đã quyết định chọn sữa nước ngoài thì nên tận dụng những hướng dẫn chung mà cơ quan y tế nước đó khuyên cho cộng đồng. Những hướng dẫn này dựa trên những bằng chứng khoa học hiện hành.

Hướng dẫn 1: Về dạng sữa cho bé: Cùng một thương hiệu, sữa cho cùng độ tuổi có dạng sữa nước uống liền cho các bé (không cần phải pha) và dạng sữa bột bình thường.

Ở Mỹ, tổ chức EWG (2007) khuyên dùng bột sữa là ưu tiên (sau sữa mẹ), sữa dạng nước hạn chế dùng, nếu dùng thì dùng dạng cô đặc (cần pha loãng).Không dùng loại đựng trong vỏ kim loại để bé tránh phơi nhiễm bisphenol A (về lâu dài có thể ảnh hưởng đến não).

Các bạn đang có ý định mua sữa dạng này cho các bé vì mục đích dễ sữ dụng, hay kèm theo các lợi ích như tăng chiều cao, tốt tiêu hóa, thì không cần thiết phải mua nữa.

Hướng dẫn 2: Đọc thành phần nguyên liệu (đọc thành phần nguyên liệu chứ không phải bảng dinh dưỡng), nên tránh nguyên liệu liên quan đến palm oil.

Sữa mẹ thường có thành phần palmitic acid, do đó 1 số công ty sữa dùng thành phần này để gây hiểu lầm đến chất dinh dưỡng này.

Dạng palm oil này hấp thụ không tốt ở bé, các bé uống sữa công thức có chứa thành phần này thì có thể dẫn tới giảm mật độ xương (theo GS.BS.Koo 2003)

Hướng dẫn 3: Đọc thành phần nguyên liệu, nên tránh nguyên liệu liên quan đến Carrageenan.

Phụ gia này thường được sử dụng trong thực phầm, nhưng những nghiên cứu trên động vật cho thấy nó liên quan đến nhiều vấn đề về tiêu hóa. Hiện tại Anh và Châu Âu cấm sử dụng chất này trong sữa công thức, tuy nhiên cùng nhãn hiệu có thể phụ gia này xuất hiện ở một số quốc gia khác ví dụ như Mỹ (theo Dr. Frank 2015).

Hướng dẫn 4: Chú ý các dòng sữa có câu xác nhận lợi ích sức khỏe.

Khi mua sản phẩm nào nên vào trang web chính thức của công ty sữa đó, chọn nước bạn mua, đọc kĩ hướng dẫn về claim cho cộng đồng ở nước đó. Lưu ý là cùng một nhãn hiệu nhưng claim là khác nhau tại các nước, thành phần cũng sẽ phụ thuộc vào claim đó. nếu sản phầm là dạng kê của chuyên gia dinh dưỡng thì bạn nên tư vấn sức khỏe của bé trước.

Nếu bạn không rõ thành phần hay về health claim thì cũng nên tư vấn chuyên gia dinh dưỡng để hiểu rõ hơn về sản phẩm.

Lựa chọn một sản phẩm sữa nước ngoài cần hiểu biết, và sáng suốt lựa chọn đừng bao giờ nghe theo số đông. Nếu thật sự bạn không tự tin, thì các sản phẩm Việt Nam vẫn là an toàn hơn.

Tư liệu: Bác sĩ dinh dưỡng Nguyễn Hoàng Anh (Worcestershire, Anh Quốc)

Xuân Anh Lê